कहिलेकाहीँ मध्यरातमा अचानक हाम्रो निद्रा गडबड हुन्छ वा हाम्रो आँखा खुल्छ । विज्ञानका अनुसार रातमा धेरै पटक उठ्ने मानिसको स्वभाव हो । कतिपयलाई रातमा ४ देखि ५ पटकसम्म उठ्ने बानी हुन्छ । बिचमा निद्रा नलाग्नुका धेरै कारण हुन सक्छन् । जस्तै तनावपूर्ण जीवन, अत्याधिक कार्यालयको काम, सम्बन्धमा उतार–चढाव, व्यस्त जीवन, सुत्ने कोठा असहज हुनुलगायत धेरै कारणहरू हुन सक्छन् ।
पिसाब गर्नु पर्ने
यदि तपाईं गहिरो निद्रामा हुनुहुन्छ र तपाईंलाई पिसाबको चाप छ भने पनि तपाईंको निद्रामा बाधा पुग्न सक्छ । यो एक धेरै सामान्य र साधारण कारण हो । धेरै जसो मानिसहरूलाई यो समस्या छ । बारम्बार पिसाब लाग्नुको कारण धेरै पानी पिउनु वा कुनै किसिमको औषधि सेवन गर्नु पनि हुन सक्छ । तपाईं यस कारणले निन्द्रा गडबड नहोस् भन्ने चाहनुहुन्न भने सुत्नुभन्दा आधा घण्टा अगाडि एक गिलास पानीमा नुन मिसाएर पिउनुहोस् ।
तातो कोठा
तपाईंको कोठाको तापक्रम उच्च छ र तपाईंलाई धेरै तातो महसुस भइरहेको छ भने निद्रा बारम्बार गडबड हुन सक्छ । यसका लागि कूलर वा एसी प्रयोग गरेर कोठाको तापक्रम सेट गर्न सकिन्छ । सुत्नुअघि एकपटक चिसो पानीले नुहाउन सक्नुहुन्छ । यसरी तपाईंले शरीरको तापक्रम वा कोठाको तापक्रम नियन्त्रण गर्न सक्नुहुन्छ । यी उपाय अपनाएमा राम्रो निन्द्रा आउँछ र मध्यरातमा बारम्बार निन्द्रा लाग्दैन ।
हल्का अवसाद
यदि तपाईं कुनै कुराको बारेमा धेरै चिन्तित हुनुहुन्छ भने यो अझै पनि पूर्ण रूपमा सुत्न सक्षम नहुनु हो । यस कारणले पनि आँखा बारम्बार खुल्नेछ । तपाईं कुनै आधिकारिक कामको बारेमा चिन्तित हुनुहुन्छ भने पहिले त्यो काम पूरा गर्नुपर्छ । यदि तपाईंं घरसँग सम्बन्धित कुनै समस्याबाट चिन्तित हुनुहुन्छ भने पहिले त्यो समस्या समाधान गर्नुहोस् । त्यसपछि मात्र तपाईंको मन पूर्णतया चिन्तामुक्त हुनेछ ।
राति अबेरसम्म सोसल मिडिया लत
यदि तपाईं राति अबेरसम्म सामाजिक सञ्जालमा सक्रिय हुनुहुन्छ भने तपाईंलाई कम निद्रा लाग्न सक्छ । ट्याब्लेट, स्क्रिनदेखि स्मार्टफोनसम्म, इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरू प्रकाश स्रोतहरू हुन् जसलाई मानिसहरूले अक्सर आफ्नो तकिया नजिक वा अनुहारको नजिक राख्छन्, जसले निद्रामा बाधा पुर्याउँछ । यदि तपाईंको दिनचर्यामा राति अबेरसम्म ट्विटर, फेसबुक, इन्स्टाग्राम स्क्रोल गर्ने समावेश छ भने यस समयमा आँखामा परेको प्रकाशले शरीरलाई निद्राको हर्मोन मेलाटोनिन बनाउनबाट रोक्छ । त्यही भएर निद्रा लाग्दैन ।
सुत्नु अघि रक्सी पिउने
यदि तपाईं सुत्नुभन्दा पहिले रक्सी पिउनुहुन्छ भने यसले केहि समयको लागि निद्रा लाग्न सक्छ तर पछि निद्रामा बाधा पुर्याउने निश्चित छ । अनुसन्धानले सुझाव दिन्छ कि पहिलो केही घण्टामा तपाईंको शरीरले त्यो रक्सीलाई मेटाबोलिज गर्छ ।
जसमा अल्कोहलले स्वस्थ छिटो आँखा चल्ने निद्रालाई रोक्छ । यो आन्दोलनले मध्यरातमा निद्राको कमी निम्त्याउँछ । यदि रक्सी पिउन मन पराउनुहुन्छ भने या त यसलाई संयममा पिउनुहोस् वा सुत्नुभन्दा केही घण्टा पहिले लिनुहोस् । यसो गर्नाले तपाईंको निद्रा बारम्बार खुल्दैन ।
सास फेर्न समस्या भएमा
यदि तपाईंलाई खोकी, चिसो वा सास फेर्न गाह्रो छ वा कुनै प्रकारको घाँटी एलर्जी, टन्सिल, नाक भरिएको र छातीमा म्यूकसको कारणले सास फेर्न समस्या छ भने निद्रामा बारम्बार बाधा आउन सक्छ । यसका लागि तपाईंले कुनै औषधि लिन सक्नुहुन्छ वा कुनै घरेलु उपाय पनि अपनाउन सक्नुहुन्छ वा डाक्टरसँग परामर्श गर्नसक्नुहुन्छ ।